- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Blote meisjes alfabet

Blote meisjes alfabet - Anthon Beeke

Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van drukkerij Spinhex Industrie in 2009 werd aan de heruitgave van ‘de blote meisjes’ van Anthon Beeke gewerkt. Door ziekte van de ontwerper werd het project uitgesteld. Maar nu ligt er het prachtige boek in cassette, vormgegeven door René Knip.

Anthon Beeke

In 1970 ontwierp Beeke het lettertype, geïnspireerd door ontwerper Wim Crouwel. Crouwel zocht in 1967 naar een lettertype gebaseerd op de opkomende digitale techniek.  Beeke greep terug op heel oude traditie’s, het vormgeven op basis van menselijke lichamen. Zijn blote meisjes alfabet paste uitstekend in de tijd. Kort na de Flower Power tijd gonsde het van vrijheid, een nieuwe jeugd en weg met preutsheid.

Beeke begon met het fotograferen van zijn alfabet in de gymzaal van de Rietveld academy. Voor het afmaken week hij, na protest van de directeur van Rietveld, uit naar een fotostudio in Den Haag.

Eerste versie van het blote meisjes alfabet

In 1969 verscheen de eerste zwart/wit versie van het alfabet. Maar Beeke maakte van elke letter ook een kleurenversie. Deze kleurenfoto’s werden gebruikt in het jubileumboek van Spinhex Industries, dat precies 40 jaar later zou gaan verschijnen. Voor het boek maakte Beeke ook nog een nieuwe serie cijfers met grazieuze meisjes en stoere jongens.

Het lettertype van Beeke is gevormd rond het font Baskerville Old Face, een romein uit 1768. Met grote aandacht voor de verdikkingen, verdunningen en schreven van het lettertype, volgen de lijven, voeten, haren, ellebogen en handen van de modellen de soepele lijnen van het lettertype.

Blote meisjes alfabet plagiaat

Enkele jaren geleden was het alfabet nog wereldnieuws. De Italiaans Amerikaanse kunstenares Vanessa Beecroft had in opdracht van Louis Vuitton een alfabet gemaakt dat sterk leek op dat van Beeke. De Zwitser Fritz Franz Vogel, hoogleraar typografie en verzamelaar van menselijke alfabetten, bracht Beeke op de hoogte van het ‘plagiaat’. Beecroft gaf toe. Twee maanden later al neemt Louis Veuitton het fotoboek VBLV uit de handel en schikt men de zaak.

Nieuwe uitgave

In de nu verschenen doos zijn alle letters en cijfers op aparte kaarten gedrukt. De doos bevat ook een verhaal van Willem Ellenbroek over de ontstaansgeschiedenis van het alfabet. Daarbij komt ook Crouwels New Alphabet naar voren, Beekes inspiratiebron.

Als leuk extra liggen in de doos ook een groot aantal vellen waarmee je een eigen tekst kunt maken met letter uit het blote meisjes alfabet.

Voor meer achtergrondinformatie over Anthon Beeke, het alfabet, Spinhex Industrie en foto’s van de opnames van Beeke, zie de monsterkamer